Yurtiçinde ve yurtdışında artan getiri arayışı şirketlerin de finansman muhtaçlığıyla birleşince özel kesim dümeni alternatif finansman kaynaklarına kırdı. Bilhassa yeni iktisat idaresiyle birlikte nakdî sıkılaştırma özel dalın tahvil ihraçlarının artmasına neden olurken Sermaye Piyasası Şurası haftalık bültenleri kira sertifikası ihraçlarında da paralel bir durum olduğunu ortaya koydu. Bu yıl ekim sonuna kadar 271 şirket 604 milyar 26 milyon 900 bin liralık 40 milyar 516 milyon 95 bin dolarlık, 1 milyar 250 milyon Euroluk tahvil ihraç müsaadesi aldı. Birebir biçimde 57 şirket de kira sertifikaları için yılın birinci 10 ayında 179 milyar 165 milyon 500 bin liralık ve 550 milyon dolarlık ihraç müsaadesi onayını kazandı.
Tıpkı tahvil ihraçlarında 502 milyar 622 milyon 550 bin liralık ve 15 milyar 166 milyon dolarlık kısmının haziran sonrasında olduğu üzere kira sertifikalarında da 179.2 milyar liralık sayının 152 milyar 365 milyon 500 bin lira ve 500 milyon dolarlık kısmı haziran – ekim periyodunda gerçekleşti. Yalnızca ekim ayında ise 105 milyar 710 milyon 400 bin liralık ve 500 milyon dolarlık kira sertifikası ihraç tavanı müsaadesi alındı. Ocak mayıs devrinde ise yalnızca 26 milyar 800 milyon liralık onay alınmıştı.
Yılın birinci 5 ayında yalnızca 10 şirket onay aldı
SPK bültenlerine nazaran bu yılın birinci ayında 4 şirket 21 milyar 100 milyar lira ve 50 milyon dolarlık kira sertifikası ihracı tavanı onayı aldı. Şubatta yalnızca Kayseri Şeker 2 milyar liralık kira sertifikası ihraç onay müsaadesini alırken, mart ayında üç şirkete bilgiler onay 3.1 milyar lirayı buldu. Nisanda yalnızca Biotrend’in 100 milyon liralık, mayısta da Albaraka Türk’ün 500 milyon liralık ihraç müsaadesini onayladı SPK.
Haziranla birlikte yeni iktisat idaresiyle devreye alınan sıkı para siyaseti kira sertifikası ihraçlarında da yavaş yavaş hareketlenmeye neden oldu. SPK bültenlerine nazaran haziranda 5 şirket 2.8 milyar liralık kira sertifikası ihracı tavanı için onayını aldı. Temmuzda şirket sayısı 6’ya ihraç tavanı müsaade ölçüsü da 6 milyar 435 milyon liraya yükseldi. En yüksek ihraç tavanı onay başvurusu 5 milyar lira ile temmuzda Kuveyt Türk’ten geldi.
Eylül ve ekimde ihraçlar gaza bastı
Ağustosta ayında da 6 şirketin başvurusu onaylandı. En yüksek onay başvurusu 14.5 milyar lira ile Albaraka Türk’ün oldu. Ağustosta verilen toplam kira sertifikası onayı 18.2 milyar lira hesaplandı. Eylül ayına gelindiğinde ise 11 şirket SPK’dan müsaade aldı. Alınan ihraç tavanı onayı 19 milyar 220 milyon liraya yükseldi. TMO’nun 10 milyar liralık onayı öne çıkarken özel bölüm şirketlerinin ilgisinde artış gözlendi.
Geride bıraktığımız ekimde ise tam 19 şirket SPK’dan kira sertifikası ihracı için onay aldı. 18 tanesi TL cinsi, Ziraat İştirak ise 500 milyon dolarlık müsaade aldı. Toplam kira sertifikası ihraç ölçüsü da 105 milyar 710 milyon 400 bin liraya fırladı. Ziraat ve Vakıf Katılım’ın 30 milyar liralık, Emlak Katılım’ın 20 milyar liralık, Kuveyt Türk’ün de 10 milyar liralık kira sertifikası ihraç onay müracaatları ekimde sayının geçen aylara nazaran katlanmasını da sağladı.
Ancak özel bölüm şirketlerinin de 100 milyon lira ve üzeri ihraçları ekimde daha da çoğaldı.
Türkiye İştirak Bankaları Birliği (TKBB) dataları de birinci 9 ay itibariyle iştirak bankacılığı dalında 49.9 milyar liralık sukuk ihracı yapıldığını ortaya koydu. Geçen yılın toplamında 82.9 milyar liralık, 2021 yılında ise 96.9 milyar liralık sukuk ihracı gerçekleştirmişti iştirak bankaları.
TÜRKİYE’DE SUKUK İHRACINA TALEP BÜYÜYOR
Servo Capital İdare Heyeti Lideri Kaan Kızıroğlu, tahvil ve bono dışında sukuk ihraçlarının da farklı yatırımcı kitlesine hitap ettiğini lisana getirerek, şunları söyledi: “Sukuk ihracıyla kendini fonlayan iştirak bankaları ve finansal kurumlar da var. Dünyada sukuk ihraç eden iştirak bankalarının kağıtlarını alan fon yöneticilerinin sayısı da artıyor. Dünyada artan bir trend haline geldi. Türk şirketlerinin yurtdışından borçlanmalarında da Körfez Bölgesi’ne sukuk ihraçları öne çıkıyor. Türkiye’de de sukuk ihraçları dünyadaki genel trende uygun olarak artış gösteriyor.” Türkiye’de de sukuk ihraçlarına talep büyümesi yaşandığını vurgulayan Kızıroğlu, “ Temelinde bir borç enstrümanı üzere görünmüyor. Sukuk ihraççısı bir varlığa sukuk ihracını dayıyor, o varlığa ihraççıyla birlikte yatırım yapılıyor. Ve yatırımcı vade sonunda o varlıktan gelen getiriyi alıyor. Faizsiz ve o nedenle faizsiz enstrüman gereksinimi olan fon yöneticilerine sunuluyor. Faizsiz biçimde kendini fonlamak isteyen ihraççılar ve iştirak bankaları bu ihraçlardan faydalanıyor” dedi.
Şebnem Turhan/ekonomim