ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artışlarında sona gelmiş olabileceği beklentisi, global ekonomik aktiviteye ait devam eden kaygılar, üretim beklentileri ile iklimsel ve hava durumuyla ilgili faktörler, geçen hafta emtia piyasasında öne çıkan ögeler oldu.
ABD Merkez Bankası’nın faiz kararı ve Fed Lideri Jerome Powell’ın açıklamalarının piyasa beklentilerine paralel olmasıyla piyasalarda risk iştahı arttı.
Fed, siyaset faizini beklentiler dahilinde yüzde 5,25-5,50 düzeyinde sabit tutarken, bankadan yapılan açıklamada, son göstergelerin ekonomik aktivitenin üçüncü çeyrekte “güçlü” süratte büyüdüğüne işaret ettiği bildirildi.
Fed Lideri Jerome Powell da bankanın siyaset kararı sonrasında düzenlediği basın toplantısında, enflasyonu yüzde 2 gayesine indirme konusunda kararlı olduklarının altını çizerek, ek para siyaseti sıkılaştırmasının kapsamı ve siyasetin ne kadar müddetle kısıtlayıcı kalacağı konusunda gelen bilgilere ve gelişen görünüm ile risklere nazaran karar alacaklarını anlattı.
Geçen hafta pahalı metallerde ise karışık bir seyir görüldü
Altında fiyatlar yüzde 0,6, paladyumda yüzde 0,3 kayıpla, gümüşte fiyatlar yüzde 0,4, platinde ise yüzde 2,9 çıkarla haftayı tamamladı. Fed’in şahin siyasetlerinin sona ermiş olabileceği beklentisiyle global piyasalarda risk iştahı artarken, altına olan talep azaldı.
ABD’de beklentilerin altında kalan istihdam artışı, ülkede sıkı iş gücü piyasasının gevşemeye başladığına işaret ederken varlık fiyatlarında ABD Merkez Bankasının faiz artışlarında sona gelmiş olabileceği beklentisiyle tahvil faizlerindeki gerileme ise gümüş fiyatlarını destekledi.
Küresel çapta, araba fiyatlarının düşeceğine yönelik kaygılar paladyum fiyatlarını aşağı istikametli etkiledi.
Brent petrol fiyatları paha kaybetti
Geçen hafta güç emtialarında da karışık bir seyir öne çıktı.
Brent petrol fiyatları yüzde 4,2 paha kaybıyla, New York Ticaret Borsasında süreç gören doğal gaz fiyatları ise yüzde 11,1 karla haftayı tamamladı.
Amerikan Petrol Enstitüsü, ülkede ham petrol stoklarının 774 bin varil arttığını duyurdu. Piyasa beklentisi stokların 1,2 milyon varil artacağı tarafındaydı. Ülkede petrol talebinin düştüğüne işaret eden bilgiler fiyatların yükselişini kısıtladı.
Değişen hava kestirimleri doğal gazdaki hareketin gerisindeki temel faktör olmaya devam etti.
Baz metallerde genel olarak üst istikametli bir seyir görüldü
Geçen hafta fiyatlar bakırda yüzde 0,9, kurşunda yüzde 0,1, alüminyumda yüzde 1,5, çinkoda yüzde 2,5 yükselirken, nikelde yüzde 1,5 azalış kaydetti.
Fed’in faizlerde tepeye gelmiş olabileceğine yönelik beklentilerin artmasıyla bakır fiyatları yükseldi. Hollanda merkezli madencilik firması metal ve mineral üreticisi Nyrstar’ın madenlerinin ikisini kapatacağını bildirmesi sonrası artan arz telaşlarıyla çinko fiyatları yükseldi.
Şanghay Metal Piyasası (SMM), Çin’in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki bir alüminyum izabe tesisinin, elektrik kesintisinin akabinde üretimini azaltmaya hazırlandığını bildirmesiyle de alüminyum da arz kaygıları öne çıktı.
Küresel talebe ait tasalar ise nikel fiyatlarını baskıladı.
Kakao fiyatları tepe tazeledi
Tarım emtiasında da geçen hafta karışık bir seyir izlendi.
Haftayı Chicago Ticaret Borsasında süreç gören buğdayda fiyatlar yüzde 0,4, mısırda yüzde 0,6 kayıpla, soya fasulyesinde yüzde 2,6 yükselişle, pirinçte ise yatay seyirle tamamladı.
Dolar endeksi haftalık bazda düşmesine rağmen buğday fiyatları üzerinde baskısını sürdürürken kelam konusu eserde talep telaşları de devam etti.
Petrol fiyatlarındaki düşüş ve üretim varsayımlarında yaşanan artış, mısır fiyatlarında paha kaybına neden oldu. Mısırın, biodizel üretimi için kullanılan ham unsurlardan biri olması nedeniyle petrol fiyatlarındaki değişim, üreticilerin mısır talebinin artmasına yahut azalmasına neden oluyor.
Soya fasulyesi fiyatları yükseldi
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de süreç gören pamukta fiyatlar yüzde 5,6 azalırken, kahvede yüzde 6,2, şekerde yüzde 1,6, ton başına 3.906 doları gören kakaoda ise yüzde 1,3 yükselişle tamamladı.
ABD Tarım Bakanlığının (USDA) üretim iddialarına nazaran, dünya pamuk üretim kestirimleri evvelki aya nazaran 210 bin artarak 112,6 milyon balya düzeyinde gerçekleşti. Üretim iddialarındaki yükselişle pamuk bedel kaybetti.
Kahvede de arz kaygıları öne çıktı. Vietnam Genel Gümrük Bakanlığı 28 Ekim’de Vietnam’ın kahve ihracatının bu yılın dokuz ayında yüzde 9,5 düşüşle gerilediğini bildirdi. Ayrıyeten Vietnam’ın bu yılki kahve hasadının yüzde 7’den fazla düşmesi bekleniyor.
Şeker piyasasında üretim açığı olacağına yönelik artan beklentiler, fiyatlarda yükselişe neden oldu. Memleketler arası Şeker Tertibi (ISO), 2023/24 döneminde 2,12 milyon ton üretim açığı olacağını varsayım ediyor. Global şeker üretiminin, 174,8 milyon tona ulaşmasının beklendiği belirtildi. Hindistan’ın şeker üretimi beklentileri de düşüş gösterdi. Tayland’da kuraklık nedeniyle şeker arzına yönelik tasalar ön plana çıktı.
Kakao piyasası ise Fildişi Kıyısı ve Gana’daki düşük üretim nedeniyle 2023/24 döneminde global açık beklentisinden takviye almaya devam etti.
